Yapay Zeka mı, Gerçek mi? Gözümüzü Kandıran Görsellerin Ardındaki Gerçek

İnsan Algısı, Görsel Zeka ve AI'ın Gücü Üzerine Eğlenceli Bir Test

Yapay zekâ görselleri artık gerçeğinden ayırt edilemiyor mu?
Açık Kaynak Podcast’in yeni “Ekstra” bölümünde bu soruya eğlenceli ve düşündürücü bir test ile yanıt aranıyor: İki görselden hangisi yapay zekâ tarafından üretildi, hangisi gerçek?

Bu yazıda hem bu bölümü özetliyoruz, hem de AI-generated içerikler, görsel analiz, deepfake teknolojisi, ve insan algısının sınırları üzerine bazı kritik sorulara değiniyoruz.

Görsel Okuryazarlık Testi: AI mı Gerçek mi?

Podcast bölümü boyunca Vorga ve Duru, dinleyicilere birbirinden farklı görseller sunarak yapay zekâyı ayırt etmeye çalışıyor.
Görsellerin arasında Cristiano Ronaldo’nun sahte forması, doğum günü pastaları, yaşlı amcalar, köpekli yürüyüşler, araba kazaları ve hatta militarist temalı sahneler var.

Ortak amaç:
İzleyici/dinleyici olarak sen de insan gözünün hala yapay zekâyı alt edip edemeyeceğini test ediyorsun.

Bazı öne çıkan test sahneleri:

• “77 numaralı Ronaldo forması”: Sayı fazlalığı yapay zekânın açıklarından biri olarak ortaya çıkıyor.
• “Pasta üzerindeki yazılar”: AI hâlâ düzgün metin yazmada zorlanıyor.
• “Parmak sayıları”: AI, elleri ve parmakları doğru çizmede hâlâ başarısız.
• “Askeri propaganda görselleri”: Gerçekçilik algısı, sinematografik kalite ile yanıltılabiliyor.

Neden Bu Test Önemli?

1. AI Görsel Üretimi Hızla Gerçekçileşiyor

Midjourney, DALL·E, Stable Diffusion gibi araçlarla artık her kullanıcı saniyeler içinde hiper-gerçekçi görseller üretebiliyor.
Ama bu görseller bazen fazla “mükemmel” oldukları için, küçük hatalarıyla kendilerini ele veriyorlar.

2. Deepfake ve Propaganda Riskleri

AI ile üretilmiş askeri ya da politik görseller; propaganda, manipülasyon ve bilgi kirliliği riski taşıyor.
Bu da medya okuryazarlığı ve görsel doğrulama becerilerini her zamankinden daha değerli kılıyor.

3. İnsan Algısının Sınırları

Bölüm boyunca konuklar sık sık şu gerçeğe vurgu yapıyor:
“Tam olarak neden yapay zekâ olduğunu söyleyemiyoruz ama içgüdüsel olarak hissediyoruz.”

Bu, bilişsel psikolojide ön-sezisel analiz veya hızlı sistem-1 düşüncesi olarak bilinen bir kavrama işaret ediyor.
Yani görsele ilk baktığında bilinçli açıklama yapamasan da, beynin detaylardan bir şeylerin ters olduğunu sezebiliyor.

‍